راهکارهایی برای تقویت حس اعتماد به نفس در نوجوانان
یوسف میرزایی فتح آبادی*/ کشکان: نیاز اصلی و اساسی ما در زندگی ، داشتن احساس خوب در مورد خودمان است؛ ما نیاز داریم خود را از نظر جسمی ، فکری ، احساسی و عاطفی ، انسانی خوب و با ارزش بدانیم . چنین احساسی، انگیزه و محرک ما برای توفیق در انجام اموری است که در […]
یوسف میرزایی فتح آبادی*/ کشکان:
نیاز اصلی و اساسی ما در زندگی ، داشتن احساس خوب در مورد خودمان است؛ ما نیاز داریم خود را از نظر جسمی ، فکری ، احساسی و عاطفی ، انسانی خوب و با ارزش بدانیم .
چنین احساسی، انگیزه و محرک ما برای توفیق در انجام اموری است که در زندگی به عهده می گیریم.
اعتماد به نفس ۱ ، احساسی است که شخص بر اساس ارزش و اهمیتی که برای خویش قائل است، نسبت به خود دارد؛ این احساس از دوران کودکی آغاز می شود و تحت تأثیر تربیت، فرهنگ و جامعه تقویت می شود و بعد از گذشت سالها به یک احساس قوی تبدیل می شود که تغییر آن بسیار دشوار است.
بل ۲ معتقد است: « اعتمادبه نفس از نظر بهداشت روانی و تعادل شخصیت، دارای اهمیت فراوان است و آن را یک نگرش مثبت به خود که اهمیت بسزایی در بهداشت جسمی- روانی دارد می داند».
اعتماد به نفس پایین می تواند مشکلات متعددی ازجمله افت تحصیلی ، درگیری های اجتماعی و آمادگی برای ابتلا به انواع اختلالات روانی مثل افسردگی، خودکشی، اضطراب و اعتیاد را به وجود آورد. لذا، با عنایت به مشکلاتی که اعتماد به نفس پایین ایجاد می کند و تعداد زیاد نوجوانان که سرمایه ها و آینده سازان این مملکت هستند، تقویت حس اعتماد به نفس در آنها امری ضروری است.
چند راهکار که با بکارگیری آنها ، شما معلمان و والدین می توانید اعتماد به نفس را در نوجوانان تقویت کنید:
۱- قبل از امر و نهی کردن ، با عمل آموزش دهید (والدین و معلمان خود شما باید ازسطحی سالم و بالا از اعتماد به نفس برخوردار بوده و الگوی مناسبی برای نوجوانان باشید.)
۲- سه برابر مقداری که حرف می زنید ،گوش دهید : گوش دادن ، یکی از موثرترین راه ها برای پرورش حس احترام و عزت نفس و از سریع ترین روش های شناخت رفتارهای نوجوانان است.
۳- قبول کنید که در این دوران ، ممکن است آن کمکی که از نوجوانان انتظار دارید ، در بیشتر موارد دریافت نکنید.
۴- از نوجوانان بخواهید تا چیزهایی را به شما یاد دهند و در حل مشکلات ، از آنها کمک بگیرید.
۵- به آنها کمک کنید تا بتوانند خودشان برای زندگی تصمیم بگیرند ، نه این که به جای آن ها تصمیم بگیرید. توصیه هایتان را در قالب پیشنهادات و سوالات آرام برایشان بگویید. ( استیو چاک ۳)
۶- به پرورش بهترین صفات شخصیتی ( توانایی بخشیدن خود بعداز خطا کردن، لذت بردن دائمی ازموفقیت ها ،خوش بینی، داشتن تفکر مثبت و… ) در نوجوانان بپردازید.
۷- با هدیه کردن وقت خود به آنها عزت نفسشان را تحکیم ببخشید: صرف وقت کافی برای نوجوانان بهترین راه نشان دادن این مطلب است که همواره درصدر اولویت های شماهستند ؛ البته فقط گذراندن وقت با آنها کافی نیست بلکه ، به کیفیت وقتی که به آنها اختصاص می دهید نیز اهمیت دهید.
۸- اگر به آنها احترام می گذارید و از آنها تمجید می کنید، علت را برایشان توضیح دهید.
۹- ازمقایسه کردن آنها با دیگران بپرهیزید حتی اگر خودشان شما را تحریک کنند که آنها را با دیگران مقایسه کنید ؛ پس بهتر است وضع اکنونشان را با اوضاع و عملکرد گذشته خود آنها مقایسه کنید.
۱۰- تمایل به ریسک پذیری را در نوجوانان به وجود آورید: به آنها کمک کنید تا در هرکاری که به عهده می گیرند ،به درستی تخمین بزنند که بطور بالقوه میزان احتمال شکست و وقوع خطر تا چه حد است و راه هایی را برای کاهش خطر در کارها به آنها نشان دهید مانند: کسب اطلاعات بیشتر، کسب آمادگی بیشتر با تمرین ، در میان گذاشتن برنامه هایشان با افراد مورد اعتماد.
۱۱- به همان میزان که به نوجوانان می آموزید تا در مواقع لزوم ، هیجانات و احساساتشان را کنترل کنند ، باید آن قدر آزادی در ابراز عواطف و احساساتشان را داشته باشند که هر زمان خواستند خود بخود بتوانند هیجاناتشان را بروز دهند. برای این کار لازم است محیط خانه و مدرسه را به پناهگاه امنی برای بیان احساساتشان تبدیل کنید.
۱۲- به نوجوانان بیاموزید اگر چندان مورد علاقه ی بعضی افراد نبودند و از جمع آنها طرد شدند زیاد ناراحت نباشند.
۱۳- آنها را به خاطر شکست هایشان سرزنش نکنید ، بلکه به آنها اطمینان دهیدکه شکست هایشان موقتی است؛ این امر به آنها کمک می کند تا دریابند که شما کاملا باور دارید که آنها دوباره می توانند روی پاهای خود بایستند.
۱۴- موفقیت های آنها را جشن بگیرید، حتی اگر این موفقیت ها کوچک باشند.
۱۵- برای موفقیت های بزرگ، وعده پاداش های بزرگ ندهید: این نوع رشوه دادن می تواند در کوتاه مدت موثر واقع شود؛ با دادن پاداش های بزرگ فقط آستانه تحریک و پذیرش آنها را بالا می برید اگر آنها از لحاظ ذهنی به پاداش های هنگفت شما عادت کنند ، دیگر تقدیر از آنها با یک تشکر یا ابراز محبت خشک وخالی کفایت نخواهد کرد.
۱۶- روحیه ی دینی را در نوجوانان تقویت کنید.
۱۷ – به آنها اجازه دهید در خانه و مدرسه بین جمع ، اظهار وجود کرده و نظراتشان رابیان کنند.
۱۸- به آنها در حد توانایی هایشان مسئولیت بدهید.
۱۹- به آنها محبت کنید و از وابسته کردن بیش از حد آنها به خود بپرهیزید زیرا محبت بیش از حد، به اندازه محبت نکردن، برای آنها مضر است.
۲۰- به آنها یاد دهید به جای فرار از مشکلات، در برابر آنها ایستادگی کنند.
۲۱- به آنها بیاموزید جملات مثبتی مانند من می توانم، من بهترین هستم ،من توانایی های لازم را برای انجام این کار دارم و… را با خود تکرار کنند.
۲۲- کاری کنید که به تجربه های موفق دست یابند زیرا هیچ چیز به اندازه موفقیت های قبلی ، باعث کسب موفقیت در آینده نمی شود.
۲۳- با آنها محترمانه صحبت کنید و هرگز صحبت های آنها را قطع نکنید.
۲۴- به آنها گوشزد کنید مسائل و موانع را در ذهن خود بزرگ نکنند.
۲۵- فقط به خاطر موفقیت آنها را تشویق نکنید بلکه برای تلاشی که برای رسیدن به موفقیت می کنند نیز، آنها را تشویق کنید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پانوشت ها:
۱- self.confidence
۲ – bell
۳- steve chalk
منابع :
۱- لیند نفیلد گائل ،ترجمه سهرابی فرامرز،چگونه نوجوانانی مثبت نگر و دارای اعتماد به نفس تربیت کنیم ،تهران ،انتشارات پنجره ،چاپ اول ،۱۳۸۷
۲- نینوایی ژیلا،اعتماد به نفس راه خوشبختی ، تهران ،انتشارات فرهنگ ،چاپ دوم ،سال۱۳۷۵،صفحه ۱۱
۳- اسلامی نسب علی ،روانشناسی اعتماد به نفس ،تهران ،انتشارات مهرداد ، سال ۱۳۷۳،صفحه ۸۰
۴- صابری زفرقندی محمد باقر،قربانی راهب ،حافظی حمید رضا ،مهدوی مهران ،مجله علمی پژوهشی دانشگاه
علوم پزشکی اردبیل ،بهار ۱۳۸۲،دوره ۲،شماره ۳،صفحه ۲۸-۳۳
۵-weitenw.lioydm . psychologyappliedto modern life .publishing company. ۱۹۹۶
* کارشناس ارشد علوم تربیتی
احسنت جناب میرزایی. مطلب علمی(باتوجه به ذکر منابع و پانوشتها) و کاربردی جالبی بود امید که همانگونه که به پوشاک و خوراک نوجوانمان اهمیت میدهیم به اعتمادبنفس آنها هم توجه کنیم. زنده باشید.
[پاسخ]
ممنون صهبا ی روشن فکر
امیدوارم همه ما به اندازه پوشاک , به اعتماد به نفس فرزندانمان اهمیت دهیم.
[پاسخ]
سپاس از شما
,مطالب جالب بود و کاربردی
اگر این راهکارها را به درستی بکار بگیریم دیگر
شاهد بسیاری از اختلال های رفتاری در نوجوانان نخواهیم بود.
موید باشی.
[پاسخ]
متشکرم فانوس گرامی:
قطعا با مطالعه و توجه به مسائل تربیتی , می توان از ایجاد اختلالات در نوجوانان پیشگیری کرد .
[پاسخ]
جناب اقای میرزایی مطالب مفید واموزنده بود.منتظر مطالب بعدی شما هستیم. موفق باشید
[پاسخ]
لطف دارید شمیم خانم
[پاسخ]
مطالب اموزنده بود .از شما سپاسگذاریم
[پاسخ]
مرادی عزیز ؛از این که مطالب مورد قبولتان بود خوشحالم .
[پاسخ]
تشکر از شما برادر عزیز
مطالب علمی خلاصه و جالب بودن
موفق باشی.
[پاسخ]
فرهنگی عزیز سپاسگزارم ؛
نقش شما در تقویت رفتارهای مثبت در دانش آموزان ، بسیار حیاتی است .
[پاسخ]
ممنون از زحمات شما
بند ۹تاثیر بسزایی در شخصیت نوجوانان دارد.
پایدار باشی
[پاسخ]
سپاس از دیدگاه شما؛
فرمایش شما صحیح می باشد بنا بر آیه ی مبارکه (لا یکلف الله نفسا الا وسعها)
[پاسخ]
باسلام
تشکر از جناب میرزای
امید است که با رعایت این موارد به رشد هر چه بیشتر و بهتر نوجوانان کمک کنیم.
[پاسخ]
ببخشید اشتباه شد میرزایی
[پاسخ]
لطف دارید ساناز خانم ؛
دغدغه شما برا ی رشد نوجوانان ، ستودنی است .
[پاسخ]
مطالب اموزنده بود سپاسگذریم.
[پاسخ]
متشکرم سارا خانم ؛
از این که مطالب را پسندیدید خوشحالم .
[پاسخ]
امیدوارم خانواده هادر تربیت نسل اینده مملکت مد نظر داشته باشند .موفق باشید
[پاسخ]
رضایی عزیز ، حتما خانواده ها به تربیت فرزندانشان , توجه بیشتری خواهند داشت .
[پاسخ]
درود بر یوسف میرزایی
انصافا یادداشت خوبی گذاشتی بسیار پر محتوا و اموزنده است
امیدوارم که با اعتماد بنفس دادن به نوجوانانمان انان را خوب پرورش دهیم
زنده باشی
[پاسخ]
بسیار متشکرم کرمی عزیز ؛
از اینکه به پرورش نوجوانان اهمیت می دهید ، برای شما آرزوی سربلندی دارم .
[پاسخ]
سپاس از برادر گرامی جناب میرزایی
کاش دوره ما حداقل یکی از این اصول رو اجرا میکردن که الان انقد بدبخت و خجالتی و لکنت زبون دار بار نمیامدیم بنده خودمم تحصیلکرده هستم ولی خجالت میکشم با بچه کلاس اول همسایه سلام علیک کنم و این بر میگرده به گذشته تیره ما که جرءت نداشتیم ی قند از تو مهمونی ور داریم
ولی درکل بسیار مطالبتون علمی و پربار بود.
[پاسخ]
ممنون هاوار ؛
فرمایش شما کاملا صحیح است ، در گذشته فقط کودکان و نوجوانان در بین جمع سرکوب می شدند
با توجه به اینکه شما تحصیل کرده اید ، با مطالعه مفید می توانید نسبت به رفع مشکلتان اقدام کنید .
[پاسخ]
با سلام. خوش آمد می گوئیم خدمت جناب میرزایی.
امیدواریم من بعد بیشتر در خدمت ایشان و مطالب ارزنده شان در حوزه تعلیم و تربیت باشیم.
[پاسخ]
جناب آقای دوست محمدی ؛
با تشکر از زحمات شما ، کشکانتان همیشه جاری.
[پاسخ]
باسلام وسپاس از یوسف میرزایی عزیز
بسیار جالب بود
موضوع اعتماد بنفس ی موضوع کلیدی در تربیت افراد و بخصوص نوجوانان هست
[پاسخ]
وژمونی عزیز ؛ ممنونم
دیدگاه شما خیلی زیباست.
[پاسخ]
تشکر از جناب میرزایی همکار عزیزمون بخاطر جمع اورد اطلاعات مفید علمی
منتظر یادداشت های بعدیتان هستیم
مانا باشی
[پاسخ]
جناب آقای گراوند ، سپاس از شما
از این که مطلب از نظر شما مفید بود ،خیلی خوشحالم
[پاسخ]
هوار جان با شما موافقم خدا شاهده وقتی با یکی که از لحاظ تحصیلی خیلی از خودم پایین تره همکلام میشم دست وپاهامو گم میکنم .واین بر میگرده به گذشته تیره وتاریک مان
[پاسخ]
تحصیل کرده عزیز :
داشتن نحصیلات ، یک امتیاز بزرگ است که شما دارید .
کمرویی هم به راحتی با مطالعه کتاب هایی در این زمینه وشرکت در فعالیت های جمعی ، از بین می رود.
[پاسخ]
باسلام خدمت برادر عزیز اقای میرزایی
مطالب بسیار اموزنده بود
[پاسخ]
جناب آقای دوستی
ازلطف شما ممنونم.
[پاسخ]
سلام برعاموزای متفکرم مطالبت چون شخصیت دوست داشتنییت واقعا مفید وقابل درک وراهگشاه بود بسیار استفاده کردم ؟امید آنکه همیشه ودر همه حال جوانان وحتی خانواده ها مراقبت بهداشت روانی فرزندانشان باشند لااقل نصف حساسیت بیماری جسمی فرزندانشان به فکر چاره جویی برای روح وروان فرزندانشان باشند ؟؟مانا باشد
[پاسخ]
از شما سپاسگزارم هنرمند عزیز ،جناب آقای یاری ( بهترین معلم پایه اول شهر)
توصیه ی شما بسیار مفید است .
[پاسخ]