اقدام عملی میراث فرهنگی لرستان برای نجات سنگ نگاره های هومیان 1 و 2 و میرملاس

 

به گزارش خبرنگار لکنا، نصب تابلویی بسیار کوچک با محتوایی مبهم و کلی بر روی تیربرق ابتدای جاده ی خاکی و صعب العبور منتهی به سنگ نگاره های 12 هزارساله ی میرملاس شهرستان کوهدشت، تا به امروز تنها اقدام عملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان برای ساماندهی این اثر ارزشمند جهانی بوده است! این در حالی است که چندی پیش ابراهیمی، معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان از انتخاب مشاور طرح ساماندهی میرملاس و هومیان و آغاز مطالعات کتابخانه ای و میدانی در این زمینه خبر داده بود. 

در همین رابطه خبرگزاری مهر دیروز جمعه 14 شهریور 93 از آغاز عملیات حفاظت و مرمت نقوش صخره ای هومیان 1 و 2 ، برد سپید و میرملاس خبر داده است.

بر اساس آنچه در این خبرگزاری آمده، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان در این باره گفته است: هم اکنون مطالعات میدانی در زمینه حفظ این آثار به سرپرستی دکتر حامد وحدتی نسب شروع شده است.

عبدالرضا مهاجری نژاد با اشاره به وضعیت مراحل مطالعه بیان داشته: هم اکنون مرحله نقشه برداری از محوطه ها از جمله پلان محوطه و نقشه توپوگرافیکی از دیواره های محل قرار گرفتن نقوش، عکسبرداری جزء به جزء نقوش، عکسبرداری از موارد آسیب شناسی از نقوش – چه آسیبهای طبیعی و چه آسیبهای انسانی- انجام شده است.

دکتر حامد وحدتی نسب سرپرست گروه نیز با اشاره به روند مطالعات حفظ نقاشی های صخره ای در لرستان گفته است: ابتدا  تمامی عکسهایی که قبلاً گرفته شده و از ابتدا وجود داشته جمع آوری می شود و با عکس های فعلی تطابق داده می شود تا میزان تخریب سالانه ارزیابی شود. در مرحله بعد و در خصوص زدودن اثرات تخریب شده توسط انسان، جنس مواد اولیه نقوش مطالعه شیمیایی می شود تا بدانیم چه موادی بدون رساندن آسیب، آثار مخرب انسانی را از بین می برد .

وحدتی نسب با اشاره به اینکه با یک گروه متخصص در بلژیک در ارتباط هستیم و نظرات ایشان را در باره مرمت و احیاء و نگهداری این آثار دریافت می کنیم افزوده است: همچنین مطالعه آسیب شناسی و حفظ موارد مشابه این آثار از جمله غار لاسکو در فرانسه در حال انجام است. وی با اشاره به تدوین طرح حفاظتی-مرمتی که در حال انجام است افزوده است: طرح هایی را که در این رابطه آماده کردیم، بزودی اعلام می کنیم از جمله اینکه چه کنیم که هم محوطه ها حفظ ، و هم آثار احیاء شوند.

وحدتی نسب با اشاره به بحث توریسم منطقه گفته است: از این نظر هم مطالعاتی صورت گفته از جمله اینکه این آثار را چگونه برای بازدید عموم آماده کرده و اینکه چه امکاناتی باید برای منطقه فراهم شود.

وی در این خصوص افزوده است: در بحث توریسم توجه به نکاتی از جمله حفظ حریم منظری محوطه ها، نوع پله گذاری، راهسازی و همچنین پستهای نگهبانی ضروری است.

وی با اشاره به اینکه بیشترین تخریب از روی ندانستگی است افزوده است: هم اکنون تعامل خوبی با افراد محلی مخصوصاً هومیان صورت گرفته است و جلساتی هم با افراد بومی و ریش سفیدان محلی گرفته شده و فواید حفاظت از این آثار برای آنان گوشزد گردیده و همچنین برای وی تشریح گردیده که این آثار متعلق به پدرانشان است و باید در حفظ آن کوشا باشند.

فاز اول این پروژه که شامل تهیه طرح مطالعاتی و آسیب شناسی و همچنین پیشنهادهای مرمتی و حفاظتی می باشد پایان سال جاری به پایان خواهد رسید.

بنابر این گزارش غار میرملاس" که در 17 کیلومتری شمال کوهدشت در بالای کوهی به نام " سرسورِن " واقع شده نخستین غاری است که بر روی دیوار آن که قسمت هایی از آن نیز فرو ریخته است، رنگین نگاره هایی کشف شد.

همچنین کوه هومیان نیز از دیگر کوههای شهرستان کوهدشت است که در خود بخش دیگری از هنرمندی مردمان این سرزمین در رسم نقوش صخره ای را در خود جای داده است.

این در حالیست که میرملاس با نقاشی های دوازده هزار ساله و همچنین هومیان نامهایی آشنا برای باستان شناسان دنیا محسوب می شوند اما مانند دیگر آثار مشابه در این زمینه رنگ حفاظت و حراست را به خود ندیده اند.

نقاشی هایی از سوار و شکار مربوط به انسان های بومی اولیه که سالهای اخیر دور از چشم حفاظت متولیان امر شاهد هجوم یادگاری نویسان زیادی بوده است و انفجارهای پی در پی جویندگان گنج و روشن کردن آتش توسط افراد ناشناس در زیر نقوش صخره ای، غار تاریخی میرملاس را به ویرانه ای تبدیل کرده است.

سالهاست که قول نصب قاب شیشه ای و افزایش حفاظت از این آثار باستانی از سوی مدیران مختلف میراث فرهنگی لرستان مطرح شده ولی تا کنون چندین وعده دهنده آن رخت مدیریت از تن به در کرده و هنوز جامه عمل به تن این وعده پوشانده نشده است.

وضعیت سنگ نگاره های میرملاس و هومیان در آخرین واکنشها انتقادات استاندار لرستان نیز به همراه داشت تا هوشنگ بازوند با اشاره به دغدغه های مردم، فعالان میراث فرهنگی و رسانه ها برای نجات نقوش صخره ای میرملاس و هومیان بگوید که ظلم است که این اثر تاریخی را به راحتی از بین ببریم.

وی همچنین  از اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خواست که هر چه سریعتر برنامه ریزی لازم را برای جلوگیری از تخریب این اثر تاریخی چند هزار ساله را تدوین کند تا در این راستا فراخوان ساماندهی این اثر تاریخی منتشر شود.