بلوط قوت لایموت سال‌های قحطی مردمان زاگرس نشین

شاهپور لطفی: آن‌گونه که در تواریخ نقل است: در حوالی سالهای ۱۲۹۸_۱۲۹۶ با حادث شدن قحطی، چندین میلیون نفر از مردمان ایران زمین از گرسنگی می‌میرند و در بعضی از مناطق مردم از فرط گرسنگی، اقدام به خوردن سگ و گربه می‌کنند. در آن سالهای سیاه قحطی و بیماری، این نان بلوط است که از مردمان زاگرس نشین سدجوع می‌کند.

اما این ناجیان استوار، سالهاست به دست نادانی و سودجویی، دارند مسیر زوال و انقراض را طی می‌کنند. و در صورتی که چاره‌ای اندیشیده نشود، در سالهای آینده شاهد نابودی این میراث طبیعی خواهیم بود.

به عنوان یک شهروند، در گشت و سیر مناطق مختلف جغرافیایی ایران، با چشم اندازهای مختلفی مواجه شده‌ام. اما طبیعت لرستان با وجود آبشارها، رودخانه‌ها، کوه‌ها، پوشش گیاهی و صدالبته وجود درختان بلوط یک زیست بوم بسیار تماشایی است. و تازه در مقایسه با مناطق کویری و کوه‌های لخت و عور و سنگی سایر مناطق، به عمق زیبایی و چشم نوازی این کوه‌های بلوط‌پوش پی خواهی برد.

براستی بلوط می‌تواند نامش در شناسنامه‌ی زاگرس نشینان، بعنوان یک میراث، یک همدم و یک همزادِ حامی ثبت شود. اما متاسفانه در سنوات اخیر، به دلایل مختلفی، مسیر نابودی این میراث همچنان پیش‌رونده است.

۱_ #ذغال_فروشان: عده‌ای نازک مغز، به جهت سودهای مختصر، با در انداختن آتش به جان درختان بلوط و تبدیل آنها به ذغال، بخشی از این درختان را نابود می‌کنند.

۲_#زمین‌_خواران_از_خدا_بیخبر: عده‌ای با دست درازی به منابع طبیعی و با سودای افزودن بر متراژ زمین‌های غصبی، آفت به ‌پای درختان بلوط می‌ریزند. به گونه‌ای که ظرف یکسال؛ خشک، پوک،شکننده و مهیای سوختن می‌شوند.

۳_#آتش_سوزی‌های_فاجعه‌بار: بخشی از این زیست بوم، سالانه در عطش جهل عده‌ای، دانسته یا نادانسته می‌سوزد. و علاوه بر درختان بلوط و پوشش گیاهی، گونه‌های جانوری زیادی را به کام مرگ می‌کشاند.
۴_#کم_کاری_نهادهای_متولی: با توجه به گستردگی جنگل‌های بلوط زاگرس و کمبود امکانات منابع طبیعی و سایر نهادهای متولی، هیچگاه از این میراث در حال نابودی، صیانت و حفاظت کافی به عمل نیامده است.

۵_#دامپروران_فرصت‌طلب: بخشی از این درختان بواسطه حضور دامداران و مبادرت آنها به کوچ‌روی، نفله می‌شود. به گونه‌ای که سالانه قریب دو ماه و گاها بیشتر، این دامداران به سودای یافتن چراگاه بکرتر، شروع به کوچ‌روی و زندگی چادرنشینی می‌کنند و پر واضح است. بلوط جهت روشن کردن اجاق چادرها، پخت غذا و … باید قربانی شود.

۶_بر_پایی_کمپ‌های_تفریحی_خانوادگی_در_ایام_نوروز: چندین سال است در مناطقی از لرستان، در ایام نوروز، خانواده‌ها، مبادرت به ایجاد کمپ و بر پا کردن چادر در دامان طبیعت می‌کنند و طی ۱۵_۱۰ روز حضور مفرح در دل طبیعت، مقادیر زیادی از بلوط‌های بجان امده را تبدیل به خاکستر می‌کنند.
۷_و….
با این همه چه باید کرد؟:
پیشنهاد می‌کنم به جای اینکه فقط ۱۵ اسفندماه(یک روز در سال)، روز درختکاری باشد. سالانه #سه_دهه(از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین)، #ماه_درختکاری نام بگیرد و در این سه دهه، دلسوزان راستین طبیعت، ساکنان بومی، شهروندان، فعالان رسانه‌ای_اجتماعی، انجیوها و سمن‌های فعال، در گشت و سیر خود در طبیعت، مبادرت به کاشت دانه‌های بلوط کنند. باشد که بعنوان صاحبان اصلی این میراث، دِین خود را ادا کنیم.