رفتار شناسی گرایش های سیاسی کوهدشت و رومشکان

دکتر کورش امرایی: تغیر و تحولات سیاسی امری عجین شده با پیکره­ی وجودی شهرستانی هر چند کوچک اما پر سر و صدای کوهدشت است. سیر روند تحولات سیاسی کوهدشت نشان از آن دارد که در هر برهه ای از زمان قطبی بودن و نبرد اندیشه های سیاسی وجود داشته است که این قطب بندی ها تاکنون کمتر بهره ای برا ی توسعه این دیار داشته است. کردار و نمود رفتاری مردم نیز بسیار قابل تامل و سیفاست. از کهن الگوهای که در ذهن هریک از ساکنین کوهدشت، رومشکان و سایر بخش های تابع این است که همیشه در بین خود در سطح محله، روستا، بخش و شهرستان چیزی جزء جبهه گیری و عضویابی و جدل­های دو سویه و گاها چند سویه بیشتر نبوده است.

الگوی بارز این قطب بندی شکل گیری جناح اصول گرا و اصلاح طلب که از سال های قبل با جدال حجت السلام و المسلمین آقای قبادی و آقای اسفندیاری شروع شده است که این تقابل آراء و تبلیغات رو با گذشت سال ها باز هم می توان بر روی دیوارهای شهر و روستا مشاهده کرد که خود گواهی بر این است که بافت و مبلمان شهر و روستا بدون توسعه و تغیر کماکان عهده دار رقابت آنهاست.

مراد سخن بر می گردد به این که جبهه­ها گیری­ها و عضو یابی ها بر مبنای باور و اندیشه شکل می دهد بطوری که ایدلوژی و جهان بینی هر فرد توسط جبهه و جناح سیاسی وی تعیین می شود. اما زمانی می بینیم که چنین نیست و مثال در دسترس آن اختلاط این جبهه گیری ها در انتخابات مجلس شورای اسلامی دهم کوهدشت و رومشکان است. آنگاه که هر جناح را وام دار خط گیری از سایت مرکزی می داند در سرای محل و حوزه های انتخاباتی هر فردی خود را مستحق معرفی شدن از سوی سایت مرکزی می دانستبه طریقی که در طیف اصول گرایی تقابل اصلی بین علی امامی راد همیشه در صحنه با حمایت نیروهای خاص نمک پرورده و حق الانصاف وفادار از یک سوی، و شیخ همیشه مدعی و البته کمی تند مزاج، حجت الاسلام و المسلمین شاهرخی قبادی، از سوی دیگر بود. نکته اسف بار در این طیف این بود که انتخاب گزینه اصلح نه توسط برنامه های پیشنهادی و نه معرفی از جبهه مرکزی بلکه گزینه نهایی از کیسه های برنج محسن ده کیلویی بیرون آمد. قرعه فال را به نام  علی امامی راد زدند. اما قسمت ناخوشایندتر این مسئله عدم پایبندی جناح به ایشان و متفرق شدن اندیشه و باور حامیان اصول گرایی بود بگونه ای که پسر شیخ در یک عمل تلافی جویانه کشتی حمایت خود را به سمت سواحل اصلاح طلبی سوق دادو در جبهه مقابل در کنار آقای اسفندیاری، مومنی، کورانی فر و هادی قبادی  قرار گرفت. این جا بود که ایدئولوژی گری و جناح بندی سیاسی کوهدشت رنگ می بازد و خط اولیه صف بندی چپ گرایی و راست گرایی یعنی آقای اسفندیاری و آقای شاهرخی قبادی در یک سنگر قرار می گیرند. این اشتراک جبهه نقطه عطف  داستان برای کسانی می شود که سالیان داراز قربانی صف بندی متقابل این دو بودند.

اما قسمت زیبای داستان دکان اقیانوس بود که، همانند اجناس چینی که در دوران تحریم بطور قاطع جای خود را در بازار ایران مستحکم کردند، از این آشفتگی های پس از انتخابات ۸۸ در کنار دو فروشگاه بزرگ و دیرینه اصول گرایی و اصلاح طلبی زیر پله ای اجاره ای میان این دو برای خود دست و پا کرده و کاسبی در خوری راه انداخته است. حاجی داستان ما ذکاوت بالای در جذب مشریان این دو فروشگاه معتبر نشان داد و بسیاری از نیروهای اصلاحات به علت تعطیلی موقت جناح به سمت ایشان روانه شده بودند اما در بین این گسیل شدگان مهره های دانه درشتی بچشم می خورد که دوباره روان بنه های جناح بندی سیاسی ساکنین شهرستان کوهدشت و رومشکان را از بیخ و بن ویران می کند. حضور آقای اسماعیل دوستی در مقابل اکثر اصلاح طلبان و جبهه ی جدید الخلقه ی که خمیر مایه اصلی آن اصول گرایی بود علامت سوال بزرگی در بالای سر شهروندان علی الخصوص شهر کوهدشت ایجاد کرد، به گونه ای که گوگل ارث تا مدتی کوهدشت ا به شکل علامت سوال نشان می داد. تفسیر ماجرا این را نمایان می کند که در این جناح اطلاح طلبی نیز وحدت کلمه  هم چندان حرف سنجیده و زیبنده ای نیست. یکی از لیدرهای اصلی در جبهه ای مقابل قرار گرفته  ونشان از آن دارد که دانش سیاسی، ایدئولوژی و جهان بینی تعیین کننده خط و مش و رفتار سیاسی فرد نیست بلکه شرایط زمان و عواید روز رفتار سیاسی را تعین می کند و یدک کشیدن لقب شهر سیاسی برای شهرستان های کوهدشت و رومشکان سنگینی می کند.

با این اوصاف ذهن ما برای انتخابات ریاست جمهوری پر از ابهام و سوال های وافر می شود . این ابهامات تنها برای اردیبهشت ۹۶ نیست بلکه  زمستان ۹۸ چه می شد. ایا این دگرگونی های کنونی همچنان باقی خواهند ماند یا گذر زمان منافع و را تغیر می دهد؟!

شرایط و احوالات آن طور که بو می دهد این است که جبهه اصلاح طلبی بنر نیم رسد که وحدت کلمه بخود ببیند  و صدای واحد از آن براید. اما می تواند دکوراسیون داخلی خود را تغیر دهد و اینگونه جلوه دهد که آقای دوستی دیگر نقشی در این خانه ندارد و باید از این خانه کوچ کند.

اما در مقابل جبهه اصول گرایی نابسامان تر است، چرا که هر کسی برای خود منی است و هیچ کس نیم من نیست و از آن گذشته تقابل در آن تشدید شده است و نیروهای تازه وارد دارند و این سوالات پیش می آید آیا شیخ دگر خانه نشین شده و اقای امامی میلی به رقابت نخواهد داشت؟ ایا اقیانوس بطور رسمی به فروشگاه اصلی باز خواهد گشت یا اینکه کماکان در مغازه ی اجاره ی بین دو فروشگاه مشغول خواهد بود؟

اما دورسنجی و ذکاوت حاجی نشان می دهد که ترجیح می دهد که کماکان ما بین دو فروشگاه بزرگ بماند و البته زیرپله ای خود را توسعه دهد و شعباتی در سایر نقاط تاسیس کند. به عبارتی دیگر کم کم شعبه ای اصلی اصول گرایی را تعطیل و آنها را دچار مرگ تدریجی کند، کما اینکه تاکنون موفق بوده است.

از نکات عمده و ویژگی برجسته حاجی تازه نفس این است که از حس موقعیت سنجی بالای برخوردار است و در آن واحد می تواند انرژی خود را در چند حوزه بکار گیرد. در یک سوی در جبهه خودی نقش برجسته ای را در جلب نظر ها دارد و از طرف دیگر می تواند از جبهه مقابل یارگیری و حتی یار گماری کند و از همه اینها مهمتر نشان دادن خود در قامت حامی دولت بوده است، که این امر اردیبهشت ۹۶ ( انتخابات ریاست جمهوری ) را برای ایشان به یک سوال سه گزینه ای تبدیل کرده است و شواهد اولیه از تمایل به سمت خمیرمایه اصلی حکایت دارد. اما این توانمندی در تعین موقعیت برای همیشه مفید نخواهد بود چرا که روز به روز نوای درون را آشکارتر می کند و زمستان ۹۸ را برای ایشان به زمستانی سخت تبدیل خواهد کرد. در این بین کسانی که بر اساس حس راستین و در قالب پیروی از لیست اعتدال و توسعه در انتخابات مجلس شورای اسلامی از ایشان حمایت کردند با این حرکت ایشان بدین نتیجه رهنمون می شوند که ایشان حتی در بالاترین سطح حتی به حزب و جریانی که در سطح کلان از ایشان حمایت کردند وفادار نبوده است، چه برسد بر وعدهای که با افرداد در سطح خرد و محلی مطرح ایراد کرده باشد. جناب حاجی نیز در یک تاکتیک دیگر نیز حمایت از جناب قالیباف را نیز راه کرده است و علاوه بر آن ایده گیری از جناب لاریجانی که حامی رئیس جمهور است، نیز بدست فراموشی سپرده است و این را در ذهن همه افراد نمایان می کند که قرار گیری در جبهه آقای رئیسی چه توجیهی برا ایشان دارد؟ اما در سطح کلی تر از رفتار سیاسی کوتاه مدت ایشان این برداشت می شود که دائم در حال تغیر تاکتیک و بررسی موقعیت برای انتخاب مسیر است. در هر صورت رفتار ایشان نیازمند بحث مبسوطی غیر از این مقاله است، ولی امیدوار ایشان دلایل منطقی برای اغنای اذهان رای دهندگان به ایشان در انتخابات مجلس شورای اسلامی را داشته باشد.

کوتاه سخن اینکه جبهه بندی و صف بندی سیاسی افراد حتی در بالاترین سطوح آن بر اساس منافع و عواید شخصی شکل می گیرد و پایبندی به اندیشه و مرام گرایش سیاسی صفتی کم سابقه و کم عمق است. بنابراین مقدمه پذیرش در هر گروهی تشریح اهداف و آرمان های گروه و مقدم دانستن منافع آن بر هوای نفس و آموزش دادن در راستای غلبه بر نفس عماره وجود است.

در پایان لازم دانستم که عرض کنم که در این نگارش بنده سعی برا آن داشته که موجبات دل رنجی کسی را فراهم نیاورم و اگر هم رنجیدگی برداشت شد. پیشاپیش پوزش خود را عرض و طلب بخشش دارم.

 

-عضو هیأت علمی دانشگاه لرستان