برق‌آبی شدن سد معشوره مقرون به صرفه نیست

کوهدشت- ساخت و استفاده از نیروگاه‌های برق‌آبی برای تولید الکتریسیته مورد نیاز کشور با توجه به اقلیم خشک ایران نمی‌تواند روش چندان درستی برای کمبود انرژی مورد نیاز باشد. به گزارش کشکان، متغیر بودن تولید انرژی برقابی در سال‌های مختلف به مقدار حجم آب موجود پشت سدها و به‌طور غیرمستقیم به وضعیت بارندگی و خشکسالی […]

d18

کوهدشت- ساخت و استفاده از نیروگاه‌های برق‌آبی برای تولید الکتریسیته مورد نیاز کشور با توجه به اقلیم خشک ایران نمی‌تواند روش چندان درستی برای کمبود انرژی مورد نیاز باشد.

به گزارش کشکان، متغیر بودن تولید انرژی برقابی در سال‌های مختلف به مقدار حجم آب موجود پشت سدها و به‌طور غیرمستقیم به وضعیت بارندگی و خشکسالی کشور باز می‌گردد. درحال حاضر بحران آب در کشور ایران و جنبه‌های مختلف آن بر کسی پوشیده نیست.

وقوع کم‌آبی‌ها و خشکسالی‌ها، افزایش مصارف، از بین رفتن زیست‌بومهای آبی و تبعات زیست‌محیطی، همگی از ابعاد مختلف بحران آب هستند که در دهه‌های قبل کمتر از آنها سخن بمیان می‌آمد.

این مشکلات موجب شده که مقوله سدسازی و سدها در مرکز توجه منتقدان و طرفداران آن قرارگیرد. یکی از موضوعاتی که به صورت مسائل پیرامونی مقوله سدسازی در کشور محل مناقشه موافقان و مخالفان است، مقوله نیروگاه‌های برق‌آبی است.

در نیروگاه‌های برقابی از آب جمع شده در پشت سدها برای تولید برق استفاده می‌شود. آب جمع شده در پشت سدها با برخورد به پره‌های توربین سبب چرخش روتور توربین می‌شود و چرخش روتور توربین نیز سبب چرخش ژنراتور و در نتیجه تولید برق می‌شود. نیروی برقابی یا هیدروالکتریسیته اصطلاحی است که به انرژی الکتریکی تولیدی از نیروی آب اطلاق میشود.

آنگونه که گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد برقابی ۹۸,۸ درصد از تولید ملی برق تجدیدپذیر و ۱۳,۸ درصد از مجموع الکتریسیته تولیدی در ایران را تشکیل می‌دهد. درحالی که هیدروالکتریسیته حدود ۱۹ درصد از کل انرژی الکتریکی تولیدی جهان را پوشش می‌دهد.

۱۶-۱۱-۲۱-۲۰۲۸۴۸%d9%86%db%8c%d8%b1%d9%88%da%af%d8%a7%d9%872

نیروگاه برقابی کارون ۳ با توان تولید برق ۲۲۸۰ مگاوات و تولید انرژی سالانه ۴۱۷۰ گیگاوات ساعت، بزرگترین نیروگاه برقابی کشور است.  درحال حاضر در کل کشور حدود ۱۱,۳ گیگاوات ظرفیت تولید انرژی برقابی وجود دارد.  از سال ۱۳۸۷ تا سال ۱۳۹۴ از ۵ تا ۱۳,۵ گیگاوات ساعت انرژی برقابی در کشور تولید شده است.

۱۶-۱۱-۲۱-۲۰۲۶۵۰%d9%86%db%8c%d8%b1%d9%88%da%af%d8%a7%d9%87-%d9%87%d8%a71

ایران با متوسط بارندگی برابر با یک‌سوم متوسط جهانی، جزو کشورهای خشک و نیمه‌خشک جهان است و علاوه‌ بر این امر، شاید مهمترین علت تأسیس سدها در ایران پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی باشد. این امر در درجه اول بدین معناست که باید تمهیدی در جهت ذخیره آب برای زمان مورد نیاز آن  برای کشاورزی و شرب اندیشید و در درجه دوم نیز بدین معناست که انحراف از معیار مکانی بارندگی در کشور قابل توجه است.

۱۶-۱۱-۲۱-۲۰۲۹۵۷%d9%86%db%8c%d8%b1%d9%88%da%af%d8%a7%d9%873

با توجه به اینکه میزان انرژی برقابی کمتر از ۱۵ درصد از کل انرژی برق کشور را تشکیل می‌دهد، شاید نتوان هدف تأمین انرژی را هدف اصلی مناسبی برای تأسیس یک سد در کشور دانست. این امر در حالی است که ذخیره آب توسط سد در یک کشور کم‌آب و خشک و رهاسازی آن برای تولید برق، علیرغم وفور سوخت‌های فسیلی، چندان صحیح به نظر نمی‌رسد.

برق‌آبی شدن پروژه سد معشوره

منابع آگاه، اطلاعاتی در خصوص سد معشوره کوهدشت و سرنوشت آن به خبرنگار کشکان داده اند که مطابق این اطلاعات و داده ها اختصاص ۲۷۱ میلیون متر مکعب آب سد به بخش کشاورزی کوهدشت که جزو مصوبه اصلی سد است، با لابی گری نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری تقریبا” توسط وزارت نیرو منتفی شده است.

کارشناسان و بازرسان وزارت نیرو گفته اند به لحاظ برق- آبی شدن سد صرفا” ۵۰ میلیون متر مکعب آب آن به حوزه کشاورزی کوهدشت تخصیص داده می شود که آن هم به لحاظ عدم توجیه اقتصادی بدون شک توسط کمیته های فنی و شورای عالی آب منتفی می گردد.

با این وضع آرزوی به حق و دیرینه مردم کوهدشت که غالباً از قشر فقیر و کشاورز هستند در معرض تضییع و نابودی کامل قرار گرفته است. مساله ای که مطالبه و پیگیری عمومی توسط مردم، سازمان های مردم نهاد، نماینده ی کوهدشت و مساعی نمایندگان دولت در استان را می طلبد.

با توجه به بحران قطعی آب در شهرستان کوهدشت که منجر به کاهش شدید سطح آب های زیرزمینی و کمبود شدید آب شرب شده است، مسأله ای که بارها رسانه ها به آن پرداخته و مورد تأکید مسئولان استان و شهرستان قرار گرفته، برق آبی کردن سد معشوره به هیچ وجه منطقی نبوده و غیرعقلانی است.

برق آبی کردن این پروژه ی مهم و حیاتی به معنای کمک به ایجاد بحران انسانی و اجتماعی در کوهدشت و مهاجرت قریب الوقوع شهروندان آن است که علاوه بر بحران فقر و بیکاری- بیکارترین شهرستان کشور- در شرف مواجهه با بحران خطرناک کمبود آب و فرونشست زمین قرار گرفته اند.

 

مرجع کمکی: خبرآنلاین