معمای توسعه نیافتگی استان لرستان
استان لرستان جزء معدود استان های کشور می باشد که در زیر زمین طلای سیاه ( نفت ) در بالای آن طلای آبی ( آب ) و در سطح زمین طلای سبز ( طبیعت) دارد.
مجتبی پسند/ کشکان:
توسعه در فرهنگ امروزی ما شاید از نظر لفظ تازه باشد اما از نظر معنا تازه نیست. واژه “توسعه” (development) از نظر لغوی به معنی بسط یافتن، درک کردن، تکامل و پیشرفت است.
در این نوشتار چرایی توسعه نیافتگی استان لرستان ، با وجود داشتن استعدادهای معنوی ومادی فراوان را بررسی میکنیم.بارها شنیدهایم که کسانی میگویند مردم لرستان توسعه نمیخواهند و تمایلی به آن نشان نمیدهند. گویی که نسبت این مردم با توسعه مثل نسبت جن با بسمالله است.
در بحث توسعه نیافتگی هر استان دو عامل نقش مهمی را ایفا میکنند.۱-عوامل درون استانی ۲- عوامل بیرون استانی یا به عبارت ساده تر نوع نگاه دولتمردان به استان.
استان لرستان از جمله استان های کشور است که همچنان ردیف توسعه نیافتگی را به خود اختصاص داده است. پاره ای از مطالعات نشان می دهد در توسعه نیافتگی استان متغیرهای زیادی از نبود راه های مناسب ، شرایط هشت سال جنگ تحمیلی، وجود مدیریت بومی ناکارآمد و غیر بومی ناکارآمدتر و ناآشنا به منطقه ،بحران خودباوری نیروهای بومی استان و صد متغیر و عامل دیگر دخیل بوده که موجب شده اند لرستان جایگاهی غیر قابل تحمل در بحث توسعه نیافتگی را به خود اختصاص دهد.
شاید بتوان به این نتیجه رسید که عدم سرمایه گذاری در داخل استان،نبود نقدینگی کافی برای سرمایه گذاری ، عدم حمایت از نیروهای کارامد ، گزینشی عمل کردن در توزیع اعتبارات سالانه کشور را به عنوان عوامل موثر در عقب ماندگی استان مهم ارزیابی کرد که موجب شده اند استان لرستان همچنان در فاز توسعه نیافتگی قرار گیرد.ضمن اینکه به استناد بررسی های بعمل آمده می توان عدم تمایل سرمایه گذار هم استانی در استان، نبود تعامل بین نخبگان ، استفاده از نیروهای ناکارآمد و غیر متخصص در تصدی برخی مناصب اجرایی ،کلنگ زنی غیر کارشناسی و عدم توجه به کارهای کارشناسی ،رابطه بازی در انتصاب ها ، دخالت بیش از حد برخی نمایندگان در عزل و نصب مدیران و اختلاف بین نمایندگان ( که مربوط به دوره خاصی نبوده و از دور اول تا امروز وجود دارد.)، مدیران ناکارامد و ناآشنا به قانون ، عدم بهرهگیری از حوزههای مهم و حیاتی استان که دارای پتانسیل هستند، مانند بخشهای کشاورزی و گردشگری را ازجمله عوامل مهم در توسعه نیافتگی قلمداد کرد،اما باید توجه داشت بحران نفوذ هم استانی ها در مرکز کشور و عدم تاثیر گذاری آنها در تخصیص اعتبارات به استان و فراهم کردن زمینه لازم جهت توجه ویژه مسئولین و دست اندرکاران کشوری به این نقطه از کشور می تواند در بحث تثبیت موقعیت پیرامونی لرستان نقش به سزایی داشتته باشد.
برخی استان های کشور که موقعیت ممتازی در مقوله توسعه دارند نه از منابع عظیم نفتی برخوردارند و نه دارای معادن و منابع عظیم هستند ، اما وقتی شرایط اقتصادی آنها را مورد مطالعه قرار می دهیم به فاکتورهای مهمی در توسعه یافتگی آنها دست می یابیم و روی همین اصل است که این سوال مطرح می شود چرا وجود ۲۳ رودخانه دائمی که میزان آب بدست آمده سالیانه استان از منابع زیرزمینی حدود ۱/۵ میلیارد متر مکعب می باشد(۱)، معادن عظیم سنگ و گچ و….، چاه های نفتی ،طبیعت بکر و صدها فاکتور مثبت منطقه از قبیل شرایط مناسب آب و هوایی،زمین ها و دشت های وسیع و مستعد قابل کشت ،هزاران استعداد آماده به کار نیروی انسانی که بسیاری از آنها استان را ترک نموده ، نتوانسته اند در توسعه یافتگی این حوزه جغرافیایی اثر گذار باشد.
متاسفانه برای تحقق برنامه های توسعه ای در استان لرستان در حیطه عمل مشکل داریم. در پایان مسئولیت مدیران و دستاندرکار در لرستان همیشه از خدمات شایستهشان تقدیر میشود و هرگز کسی سراغ نمیگیرد که این همه کمکاری، ندانمکاری، بیبرنامگی ، اتلاف فرصتها ، کلنگ های غیرکارشناسی و ….. متوجه چه کسانی بوده است؟
هر استاندار که دوران خدمتش در لرستان به پایان میرسد در بیلان کاری که می دهد اکثراً جمله اول و کلیشه ای آنها این است: “امنیت را به استان لرستان آورده ایم” این در حالی است ۳۱% کل جرم های کشور در دو استان تهران و البرز رخ میدهد و از لحاظ امنیت لرستان جزء امن ترین استان های کشور می باشد که این یک فاکتوری مثبت برای استان می باشد که میتواند به جذب حداکثری سرمایه گذار در استان کمک شایانی بکند.
استان لرستان جزء معدود استان های کشور می باشد که در زیر زمین طلای سیاه ( نفت ) در بالای آن طلای آبی ( آب ) و در سطح زمین طلای سبز ( طبیعت) دارد. استان لرستان ۷۱۳۶۵۸ هکتار زمین کشاورزی مرغوب و آب و هوای مناسبی ( ۱۲ درصد منابع آبی کشور و سومین استان پرآب کشور) برای کشت و کار دارد به همین علت در زمینه بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی در کشور ، از اهمیت خاصی برخودار است. در لرستان سالانه ۳۶ هزار تن انار، ۳۰ هزار تن سیب درختی، ۲۰ هزار تن انجیر سیاه (نوبرترین انجیر سیاه جهان) ، ۱۴ هزار تن ماهی ، ۱۵۰ هزار تن حبوبات ، هزار تن عسل و ۳۵۰ هزار تن شیر تولید می شود.
با توجه به این ظرفیت های بالا ، به علت کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری به ویژه در بخش کشاورزی و دامپروری در استان لرستان ، برخی محصولات از استان خارج می شوند که چنین امری خود سبب افزایش هزینه ها و عدم توسعه صادرات خواهد شد. متاسفانه این محصولات تولیدی بدون اینکه نام لرستان را یدک بکشند ، با قیمت بسیار پائینی به استان های دیگر صادر می شوند و در آنجا پس از فرآوری و بسته بندی، با قیمتی چند برابر و با نشان دیگر استان ها فروخته می شوند.
انتظار میرود با وجود این همه فاکتور مثبت، استان لرستان بیشتر و بیشتر مورد توجه قرار داده شود. نیاز امروز استان اتحاد و همگرایی و تفاهم در همه مباحث توسعه از قبیل سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ….است که بایستی نخبگان و کسانی که داعیه دار خدمتند با تمام وجود وقت خود را صرف برنامه ریزی اصولی نمایند بلکه تحقق توسعه امکان پذیر شود.
۱-اطلس فرهنگی ایران / جغرافیا / جغرافیای استان ها / منابع آب
قبول کنىد ىه کم مردم هم باىد سربلندى هم شهرىان خود را بخواهند.شهر و استان خوب با اىستادن و ساختن و کنار زدن مشکلات ساخته مى شود .مطمنا تا ما خود در جهت سازندگى دست به کار نشوىم هىچ کسى دلش به حال ما نخواهد سوخت.متاسفانه سالانه افرادو به طبع آنها سرماىه زىادى از استان خارج مى شوند که هر کدام مى توانند با ماندن منشا تحول فکرى و اقصادى باشند.بىاىد دلىل مهاجرت اىن افرادمورد تحقىق قرار بگىرد،باىد ماندن و ساختن افتخار محسوب شود و نه رفتن و مشکلات مهاجرت.الته مردم هم باىد فضاى مناسب جهت همکارى در کنار هم را فراهم بىاورند،گاهى فقط براى پوشىدن لباسى دلخواه فرد غربت نشىنى را بر زادگاه خوىش ترجىح مى دهد.
[پاسخ]